Köşeyi Dönmeden Nasıl Zengin Olunur?
Bu yazı Naval Ravikant‘ın 31 Mayıs 2018 tarihli tweet zincirinin küçük yorumlamalar dışında birebir çevirisini içermektedir. Orijinal halini okumak isterseniz Twitter üzerinden @naval hesabını takip edebilirsiniz.
Naval Kimdir?
Özellikle Twitter hesabının biraz gizemli olması sebebiyle kafaları karıştırmamak için çok kısaca Naval’ın kim olduğundan bahsedebiliriz.
Naval Ravikant, AngelList’in kurucusu ve içlerinde Uber, Twitter, FourSquare, Postmates gibi start-uplar bulunan 200'den fazla şirketin yatırımcısıdır. Bu şirketlerden 70'den fazlası exit yapmış, 10'dan fazlası ise Unicorn ünvanını almaya hak kazanmıştır.
Naval şu anda bu eşsiz tecrübelerini kendi Twitter hesabı üzerinden, çeşitli podcastler aracılığıyla ve kendi e-mail listesi üzerinden takipçileri ile paylaşmaktadır.
Uzun Yoldan Zenginliğe Giden Adımlar
Parayı ya da statüyü değil serveti kovala. Servet sen uyurken de sana para kazandıran varlıklara sahip olmak demektir. Para, servetini ve zamanını nasıl harcayacağına karar vermeni sağlayan bir araç; statü ise sosyal hiyerarşide nerede olduğunu belirleyen bir göstergedir.
Çok çalışarak etik yollardan zengin olabileceğine inan. Eğer bu gerçeği göz ardı eder ve varlıklı olmayı mutlak kötülük olarak görürsen, hiçbir zaman zengin olamazsın.
Küçük dünyalarında statü oyunları oynayan insanlardan uzak dur. Onlar saçma oyunlarıyla statü elde etmeye çalışan asalaklar olmak dışında başka bir şey değil.
Zamanını başkasına para karşılığı kiralayarak gerçek anlamda hiçbir zaman zengin olamazsın. Finansal olarak özgürleşmek için zamanını kendi işini yaratmak ve büyütmek için harca.
Zengin olmak istiyorsan insanların çözüm aradığı ama cevabını bulamadığı sorulara kafa yor.
Kendine yol çizerken içinde uzun dönem düşünen insanların olduğu, uzun dönem planların yapıldığı sektörleri seç.
İnternetin geldiği nokta günümüzde kariyer imkanlarını akıl almaz ölçüde genişletti. Yine de çoğu insan yaşanan değişimi tam olarak anlamış değil bu durumu lehine kullan.
Konu ister servet olsun, ister kişisel ilişkiler; hayattaki tüm getiriler uzun dönemli tekrarlayan yatırımlara dayanır.
Kendine ortak seçerken yüksek zeka ve enerjinin de önünde dürüstlüğe önem ver. Alaycı tavırlı ve kötümser insanlardan uzak dur.
Bir ürünü üretmeyi ve satmayı öğren. Eğer bu ikisini yapmayı başarabilirsen, kimse seni durduramaz.
Kendini her gün okuyarak ve araştırarak geliştir. Toplumun sana sağladığı eğitimle yetinirsen, sistem ileride aynı bilgilerle başkasını da eğitip seni ekarte edebilir.
İkame edilmesi güç bir eğitime sahip olmak için şu an havalı olan neyse onu kovalamayı bırakıp kendi ilgi alanlarına ve hobilerine odaklan. Böylece yaptıkların dışarıdan iş gibi görünürken sana oyun gibi gelecek.
Bu tarz bilgileri okulda değil ancak çıraklıkla işin ustalarından öğrenebilirsin.
Sorumluluk almayı içselleştir. İşinle ilgili riskleri kendi üstüne al. Böylece günü geldiğinde toplum seni kişisel olarak ödüllendirecek. Örnek: Oprah, Kanye, Trump, Elon.
“Bana yeterince uzun bir kaldıraç verin size dünyayı yerinden oynatayım.” — Arşimet
Servet, hayatta kaldıraç sahibi olmayı gerektirir. Burada kastedilen kaldıraç ise yerine koyma maliyeti düşük olan sermaye, iş gücü ve ürünlerden oluşur.
Sermaye ve iş gücü izne tabi kaldıraçlardır. Herkes sermayenin peşinde ama sana bunu sağlayacak kişiyi ikna etmen gerek. Herkes lider olmaya çalışırken senin kendini takip edecek insanları bulman gerek.
Kodlama ve sosyal medya ise izne tabi olmayan kaldıraçlardır. Yeni zenginlerin ardına baktığında bu kaldıraçlardan faydalandıklarını göreceksin. Sen uyurken dahi senin adına para kazanan bir yazılım ya da bir mecra yaratabilirsin.
Günümüzde robotlardan oluşan ücretsiz ordular var. Onları kullan.
Eğer kod yazmayı bilmiyorsan; kitap yaz, blog yaz, video çek ve podcast yayınla.
Sahip olduğun kaldıraçlar sağduyunun gelişmesinde çarpan etkisi yapacak.
Sağduyunun gelişmesi tecrübe ve zaman gerektirir. Ama temel becerileri öğrenirsen bu süreci hızlandırabilirsin.
“İş” adı altında bir yetenek yoktur. Onun için iş dünyası dergileri ve işletme dersleriyle fazla zaman kaybetme. Bunların yerine mikro ekonomi, oyun teorisi, psikoloji, ikna kabiliyeti, etik, matematik ve kodlama üzerine çalış.
Okumak dinlemekten; yapmaksa izlemekten daha hızlıdır.
Yaptığın iş için saatlik bir ücret belirle. Eğer çözmeye çalıştığın problemin değeri senin saatlik ücretinden az ise onu yoksay. Eğer problemin çözümünü başka birine yaptırmak senin saatlik ücretinden az tutuyorsa onu başkasına yaptır.
Elinden geldiğince çok çalış. Yine de kiminle ne üzerine çalıştığın her zaman ne kadar çalıştığından daha önemli olacak.
Yaptığın işte dünyanın en iyisi ol. Bu madde doğru olana kadar yaptığın işi yeniden tanımla.
Lotoyu tutturmak dışında kısa yoldan zengin olmak diye bir kavram yok. Bunun varlığını iddia eden kişi sadece senin üstünden zengin olmaya çalışan biridir, dikkatli ol.
Edindiğin eşsiz bilgi ve sahip olduğun kaldıraçları kullanarak eninde sonunda hak ettiklerini elde edeceksin.
Zengin olduğunda ise aslında en başından beri kovaladığın şeyin zenginlik olmadığını fark edeceksin ama bu başka bir günün konusu.
Teşekkür
Bu paylaşımının çevirisinin yayınlanmasına izin verdiği için Naval’a teşekkürler.
Okuyacak herkese ilham olması umuduyla.